«Иахьа ҳара ҳнапы аҵаҳҩит Бахрушинтәи атеатралтә музеи ҳареи акультура аусхкы аҿы ҳусеицуразы аиқәшаҳаҭра. Аиқәшаҳаҭра аҳәаақәа ирҭагӡаны иазԥхьагәаҭоуп Ф.А.Искандер ихьӡ зху Аҳәынҭқарратә аурыс драматә театр аҿы амузеи ҿыц аартра. Агәра ганы сыҟоуп, ҳаԥхьаҟа уи атеатри акультуреи иазҿлымҳау аӡәырҩы адзыԥхьало, аӡәырҩы еидызкыло центрны ишыҟало», — ҳәа инаҵшьны иазгәеиҭеит Аԥсны акультура аминистр Даур Ақаҩба.
Аиқәшаҳаҭра аҳәаақәа ирҭагӡаны раԥхьа инагӡахо апроектқәа иреиуоуп Ф.А.Искандер ихьӡ зху Аҳәынҭқарратә аурыс драматә театр аҿы амузеи Ҿыц аартра. Аекспозициа аҿы ицәыргақәҵахоит Бахрушинтәи атеатри афондқәеи рҟынтәи 120 инареиҳаны иуникалу аекспонатқәа: афишақәа, архивтә документқәа, афотоматериалқәеи егьырҭ артефактқәеи. Амузеи асасцәа Аԥсны иԥхьагылоу атеатрқәа иреиуоу атеатр 1980-тәи ашықәсқәа инадыркны иахьатәи аамҭанӡа изнысыз амҩа атәы зҳәо аматериалқәа рбар рылшоит. Ицәыргақәҵахо артефактқәа иреиуоуп — 1981 шықәсазы И.В. Карнауховеи Л.Т. Браусевичи рыпиеса ала иқәыргылаз атеатр раԥхьатәи аспектакль «Аленький цветочек» аҟынтәи Алионушка лыҵкы.
Амузеи аекспозициа аҿы иҷыдоу аҭыԥ ааннакылоит 2017 шықәса раахыс атеатр зыхьӡ ахоу, иналукааша урыстәылатәи ашәҟәыҩҩы, ажурналист, ауаажәларратә усзуҩ Фазиль Абдул-иԥа Искандер еиҭашьақәыргылоу икабинет. Амузеи ҿыц ашәҟәыҩҩы иԥсадгьыл аҿы раԥхьаӡа еиҿкаау амемориалтә ҵакыраны иҟалоит, уи апроект иҷыдалкаау акультуратәи аҭоурыхтәи аҵакы анаҭоит.
Аҟәа ақалақь аҿы иаартхо амузеи Кристина Трубинова лаԥшьгарала 2023 шықәсазы ихацыркыз афедералтә программа «Атеатр иҿыцу амузеи» аҳәаақәа ирҭагӡаны инагӡахо ахәбатәи проектқы иҟалоит.
Аусеицура ихадоу даҽа хырхарҭаны иҟалоит Ахәыҷтәы Центр – ахәыҷқәеи урҭ рҭаацәеи рзы иуникалу арккаратә плошьадка аԥҵара. Ари агәырӷьареи афантазиеи аҳра ахьыруа ҵакыроуп, араҟа ахәыҷы ахәмарреи амузеи-театралтә педагогикеи рыла ихазы атеатралтә занааҭқәа рдунеи ааиртлоит. Автортә программа «Изакузеи атеатр? Атеатралтә занааҭқәа рдунеи» иалагалоуп атеатр аҭоурых аҭҵаара, актиортә тренингқәеи арҿиаратә практикеи — акостиум аелементқәеи абутафориеи раԥҵара инадыркны имҩаԥгахараны иҟоу аспектакльқәа рзы адекарациақәа рыфрагметқәа аус рыдулара аҟынӡа.
Бахрушинсктәи амузеи, аҭыԥантәи атеатралтә ҭынха ахьчареи апопулиаризациеи рзы афедералтә анаука-методикатә центр аҳасабала уажәшьҭа Аԥсны иахьаҵанакуа аинновациатә анаука-рккаратә программақәа рынагӡара иазкны активла аусура иацнаҵоит.
Бахрушинтәи атеатралтә музеи (БТМ) апроектқәа аҿар атеатралтә культура адунеи аартра, уи аҭоурыхи ҳаамҭазтәи аԥсҭазаашьеи еиҳа инарҵауланы аилкаара аҿы ирыцхраауеит. Аԥсны акультура Аминистрра аус ацура Бахрушинтәи амузеи Урыстәыла атеатралтә гәалашәара ацентр аҳасабала жәларбжьаратәи аусура аҿы иҿыцу етапны иҟалоит.
