Аҟәа. Абҵарамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Жәлар Реизара-Апарламент адепутатцәа аҩбатәи аҵыхәтәантәи аԥхьара аҿы 2023 шықәсазы Аԥсны ареспубликатә биуџьет рыдыркылеит.   

Еидкылоу (аконсолидациа зызу) 2023 шықәсазы Аԥсны Аҳәынҭқарратә биуџьет азеиԥш-шәага-зага ахашәалахәқәа рыла 13 млрд. 615 млн. 933,9 нызықь мааҭ рҟынӡа инаӡоит, аныхтәқәа рыла – 15 млрд. 932 млн. 206,8 нызықь мааҭ  рҟынӡа инаӡоит. Аҳәынҭқарратә биуџьет адефицит цқьа еилкааны  2 млрд. 316 млн. 272,9 нызықь мааҭ рыла ишьақәырӷәӷәоуп.  

2023 шықәсазы Ареспубликатә биуџьет ахашәалахәытә хәҭа апараметрқәа цқьа еилкааны рышьақәырӷәӷәара мҩаԥгоуп. Уи аицҵалыҵ 10 млрд. 425 млн. 326,9 нызықь мааҭ рҟынӡа инаӡоит.

2023 шықәсазы Ареспубликатә биуџьет аныхтә хәҭа убасҵәҟьа 720 млн. 018,3 нызықь мааҭ рыла аизҳара аганахьала арҽеирақәа алагалоуп, уи аицҵалыҵ 12 млрд. 301  млн. 360,1 нызықь мааҭ рҟынӡа инаӡоит. Ареспубликатә биуџьет адефицит  1 млрд. 876 млн. 33,2нызықь мааҭи рҟынӡа инаӡоит.

«2023 шықәсазы ҳара ҳтәылауаа, иуадаҩу аԥсҭазааратә ҭагылазаашьа зауз ауаа хықәкылатәи афинанстә цхыраара рыҭаразы  аҭакԥхықәрақәа наҳагӡар акәхеит. Иара убас, асоциал-культуратә усхкы иадҳәалоу хазы игоу аобиектқәеи Аҟәа ақалақьи араионқәа реиҳараки рҿы иҟоу анапхгараҭаратә обиектқәеи рфинансыркра азы иназыцҵоу азыҳәамҭақәа ҳауит. Убри аҟнытә, шәара азакәан апроект адгылара ашәҭар,… раԥхьатәи ашәатәы зыдҳәалахо иарбоу асоциалтә харџьқәа роуп», – ҳәа иҳәеит атәыла аԥыза-министр ихаҭыԥуаҩ, афинансқәа рминистр Владимир Делба.

Аҟәа. Абҵарамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Ацитрустә сезон алагара - цәыббрамза инаркны иахьанӡа Аԥснынтәи експорт ҳасабла иалганы иган:  

амандарина – 2 844 409 кь,

афеихоа – 571 657 кь,

ахәырма – 123 399 кь,

алимон – 139 438 кь.

Иҳаҩсыз ашықәс аиԥш-зеиԥшу аамҭахәҭа азы Аԥснынтәи иалганы иган:

амандарина – 1 559 792 кь,

афеихоа – 588 843 кь,

ахәырма – 53 714 кь,

алимон – 190 917 кь. Абри азы Аԥсныпресс ахь адырра ҟарҵеит Аԥсны Аҳәынҭқарратә ҳазылхратә Еилакы аҿы. 

Аҟәа. Абҵарамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Аԥснытәи ашахматистцәа аиҩызаратә онлаин-матч аҿы никарагуатәи аспортсменцәа ириааит.  Аматч мҩаԥысуан абҵарамза 13 рзы, уи асчиот  6:2 ҳәа ихыркәшахеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны аҿари аспорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилакы.

Аԥсны акоманда  ахьӡала иқәгылеит Ҭемыр Зыхәба, Альберт Карапетиан, Руслан Ӡиаԥшьба, Сарида Лакәатаа. 

Аҟәа. Абҵарамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Анна Тхагушева аолимпиатә чемпион Алеқсеи Урманов иаԥхьахәқәа ргаразы аҵаақәшьқьраара азы атәылаҿацәтә еицлабрақәа рҿы араӡнытә аԥхьахә лгеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит аҿари аспорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилакы.

Аицлабрақәа мҩаԥысуан абҵарамза  8 – 11 рзы афедералтә ҵакыра «Сириус» аспорт Ахан «Большой» аҿы. Урҭ рхы аладырхәит Урыстәыла еиуеиԥшым ақалақьқәа рҟынтәи 350-ҩык инарзынаԥшуа аспортсменцәа. Анна Тхагушева аразриад «аҵаақәшьқьрааҩы қәыԥш» аҿы дықәгылон.

Аспортсменка лҽазыҟалҵоит Шәача ақалақь, аолимпиатә аҵаақәшьқьраара Академиа «Олимпийский лед» аҿы азыҟаҵаҩ Алина Забора лнапхгарала. 

Аҟәа. Абҵарамза 14, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Гәылрыԥшь араион аҩныҵҟатәи аусқәа Русбарҭа ашьауӷаԥшааратә ҟәша аусзуҩцәеи атәыла аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра ахьырхәра анагӡара аусбарҭа аусзуҩцәеи Гәылрыԥшь аҳаблаҿы иааныркылеит автомашьына ВАЗ-2107. Уи аԥсҟы икын 1958 шықәсазы ииз, Дранда аҳаблаҿы инхо Баиактар-оглы Турсун Џьемал-иԥа. 

Аԥсны аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра апресс-маҵзура иҟанаҵо адыррақәа рыла, амашьына агәаҭараан аԥхьатәи апассаџьыртә тәарҭа аҿы амилициа аусзуҩца ирбеит иагьцәырыргеит зыкапан 4,5 грамм рҟынӡа инаӡо, «каннабис» ҳәа изышьҭоу анаркотикатә маҭәашьар.

Аҟәа. Абҵарамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Жәлар Реизара-Апарламент адепутатцәа  еицҿакны «2023 шықәсазы Ареспублиатә биуџьет ахархәагақәа ахықәкытә зкызаара арҽеирақәа ралагалара азы» Ақәҵара рыдыркылеит.  

Убас, 2023 шықәсазы ареспубликатә биуџьет аҿы афымцамч ахархәаразы априборқәа раахәразы иазԥхьагәаҭаз 60 млн. мааҭ афымцамч Аԥсныҟа аашьҭра ахәԥса ашәара ахь идәықәҵахоит.

Аҟәа. Абҵарамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Адибет чымазара аҿагылара Адунеизегьтәи Амш азы ауаажәларратә еиҿкаара «Аԥсны адиабеттә еилазаареи» агәабзиарахьчара Аминистрреи еилахәны, Аԥсны асоциал-культуратә аԥшьгарақәа Рфонд афинанстә дгылараала Аԥсны «Ашьақар аҩаӡара ҭышәынтәалоуп» ҳәа агәыҳалалратә акциа мҩаԥгахоит.

Абҵарамза 14 - 15  рзы изҭаху зегьы хәыда-ԥсада ршьа аҿы ашьақар аҩаӡара гәарҭалоит. Абҵарамза 14 рзы акциа мҩаԥыслоит асааҭ 09:00 инаркны Ҭҟәарчал ақалақь аҿы (Араионтә Хәышәтәырҭа Хада), Гал ақалақь аҿы (Араионтә Хәышәтәырҭа Хада), Аҟәа ақалақь аҿы (Ареспубликатә хәышәтәырҭа аҟны иҟоу аполиклиника) Пицунда ақалақь аҿы  (акурорттә поликлиника), Гагра ақалақь аҿы (ахәаахәҭратә центр «Гагра», (Араионтә Хәышәтәырҭа Хада).

Аҟәа. Абҵарамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Абҵарамза 13 рзы иазгәарҭоит Жәларбжьаратәи ақьиара Амш.  

Адунеизегьтәи ақьиара Амш милаҭла, динхаҵала, арасала еиуеиԥшым ауаа реидкылара иазкуп. Уи даҽазнык иугәаланаршәоит ақьиареи агәцаракреи абзиабареи арыцҳаибашьареи аҵак ду шаҵоу, уи арыцҳарақәа зегьы риааира ишацхраауа.

Раԥхьаӡа акәны Ақьиара Амш азгәарҭо иалагеит иапонтәи «Ақьиара азы Адунеизегьтәи аиҿкаара» активистцәа абҵарамза 13, 1997 шықәсазы. Аиҿкаара ахықәкы хаданы иҟоуп – ақьиареи арыцҳаибашьареи аҳра ахьауа адунеи аԥҵара. 1998 шықәсазы Токио ақалақь аҿы  имҩаԥысит Адунеизегьтәи ақьиара Амш актәи аконференциа, уи рхы аладырхәит Австралиа, Канада, Иапониа, Таиланд, Сингапур, Великобританиа, Еиду Америкатәи Аштатқәа. 2009 шықәсазы ари аныҳәа раԥхьаӡа акәны азгәаҭара иалагеит Урыстәылагьы.

Аԥсны есышықәса Ақьиара Амш азгәарҭоит, агәыҳалалратә еиҿкаарақәа еиуеиԥшым аусмҩаԥгатәқәеи акциақәеи  мҩаԥыргоит.  

Аҵарауаа ргәаанагарала, абжьааԥнытәи аԥсҭазаара аҿы ауаа рганахьала ақьиареи арыцҳаибашьареи агәцаракреи аазырԥшуа адунеи аоптимизм ду ала ахәаԥшра адагьы, ргәалаҟазаареи маха-шьахала рҭагылазаашьагьы еиҳа еиӷьны иҟоуп. Ауаҩы егьырҭ данрыцхраауа иара ихшыҩаб зеиӷьаҟам аԥсабаратә хьаарҽыгақәаны ирдыруа хыԥхьаӡара рацәала аендорфинқәа ахылҵуеит. Иара убас, ендорфины ҳәа изышьҭоу ауаҩы инервқәа дырҭынчуеит, дҭышәныртәалоит, еиҳа деиқәнартәоит, адипрессиа аҟынтәи дахьчоит.

«Агәыҳалалратә усуразы» Азакәан Аԥсны ирыдыркылеит аџьынџьтәылатәи еибашьра анцоз аамҭазы  – ԥхынҷәынмза 4, 1992 шықәса рзы.  

Азакәан агәҳалалратә усура аҳәынҭқарратә дгылара анаҭоит, уи азинтәи ашьаҭа аԥнаҵоит, аҭыԥантәи еиԥш аҳәаанырцәтәи аусура аларҵәара азы иахәҭоу аҭагылазаашьақәа шьақәнаргылоит.

Аҳәынҭқарра ахықәкытә шәахтә политика амҩаԥгара, азинҷыдақәеи апривилегиақәеи рышьақәыргылареи, урҭ атәылауааи аиуристтә хаҿқәеи урҭ реидгыларақәеи азакәан инақәыршәаны адгалара рыҭарала ари аҩыза аусуразы афинанстәи аматериалтәи ашьаҭа аԥҵара иацхраауеит.  

Ареспублика аҿы бжьаратәла уахәаԥшуазар ашәҟәы иҭагалахоит агәыҳалалратә хықәкы анагӡара мацаразы зусура мҩаԥызго 30 инарзынаԥшуа аиҿкаарақәа.

Аԥсныпресс акорреспондент Аԥсны аиустициа Аминистрра аҿы ирҭаз адыррақәа рыла, ҳазҭоу аамҭазы Асертификациатә комиссиа аӡбамҭа инақәыршәаны агәыҳалалратә усура анагӡаразы аҳәынҭқарратә сертификатқәа рыҭоуп 25 еиҿкаара.

Агәыҳалалра асертификат змоу аиҿкаарақәа:

Аҟәа. Абҵарамза 13. 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны зегьы реиҳа мҽхакы ҭбаала Урыстәылаҟа аҩқәа дәықәызҵо атәылақәа жәаба рхыԥхьаӡараҿы иҟоуп. 2023 шықәса, ажьырныҳәамза инаркны жьҭаарамзанӡа импорт ҳасабала аҩы Урыстәылаҟа адәықәҵара амҽхак иҳаҩсыз ашықәс, аиԥш-зеиԥшу аамҭахәҭа иаҿырԥшны уахәаԥшуазар,   6%  рыла иацлеит, ҳәа афедералтә ҳазылхратә хашәалахәқәеи атарифтә ҭышәынтәалареи рзы Афедералтә Ҳазылхратә Маҵзура Аҳәынҭқарратә Усбарҭа анапхгаҩы Максим Чмора Урыстәылатәи аҩыҟаҵаратә форум аҿы дықәгыло иҟаиҵаз аҳәамҭа ахь азхьарԥш ҟаҵо адырра ҟанаҵоит аинформациатә Агентра «ТАСС».

Афорум аҿы имҩаԥгаз Афедерациатә Ҳазылхратә Маҵзура аӡыргара инақәыршәаны, ажьырныҳәамза-жьҭаарамза,  2023 шықәсазы Урыстәылаҟа импорт ҳасабла идәықәҵан 532,4 нызықь тонн  аҩы. Иҳаҩсыз ашықәс аиԥш-зеиԥшу аамҭахәҭа азы уи  501,1нызықь мааҭ рҟынӡа инаӡон.  

Аҟәа. Абҵарамза 13, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Аԥснытәи аспортсменцәа Ростов-на-Дону имҩаԥысуаз атурнир «Аиҩызара Ахраҿа» аҿы ахьтәы медалки ҩ-раӡны медалки х-џьазтә медалки ргеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны аҿари аспорти русқәа рзы аҳәынҭқарратә Еилакы.

Леварса Аџьынџьал актәи аҭыԥ ааникылеит, Даниель Багариани Қьиамал Возбеи аҩбатәи аҭыԥқәа ааныркылеит. Атурнир аџьазтә медалқәа ргеит Рафаель Кесиан, Едгар Депелиан, Гарик Шебелиан.

Абокс азы V Жәларбжьаратәи атурнир «Аиҩызара Ахраҿа» мҩаԥысуан абҵарамза 7- 11 рзы.

Аицлабрақәа ирылахәын Краснодартәи атәылаҿацә, Донецки Макеевкеи, Ермантәылеи Аԥсни, иара убас Викториа Сеишельтәи адгьылбжьахақәа рҟынтәи 13 – 16 шықәса зхыҵуа 200-ҩык рҟынӡа аспортсменцәа.

Аԥснытәи аспортсменцәа азыҟарҵоит Аслан Ахба, Едуард Депелиан, Иракли Цурцумиа, Аршавел Калаиџьиани Едуард Одабашиан.