Аҟәа. Жьҭаарамза 7, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Аҟәа ақалақь, Аинрал В. Аршба имҩала игылоу аҩны №47 ахаҿратә ган аҿы, Аԥсны Афырхаҵа, ИТАР-ТАСС афотокорреспондент Андреи Соловиов дахьҭахаз аҭыԥ азааигәара амемориалтә ӷәы шьақәдыргылеит. Андреи Соловиов В.Аршба имҩеи В.Арӡынба имҩеи (ԥыхьатәи Октиабртәи Кирови рымҩақәа) реихысырҭа аҿы ақырҭуа снаипер ихы дагеит. Уи ҟалеит цәыббрамза   27, 1993 шықәсазы, Аԥсны аминистрцәа Реилазаара ахыбра ақырҭуа еибашьцәа рҟынтәи ахақәиҭтәраан. 

Иара абраҵәҟьа, аҩны азааигәара иаартын Андреи Соловиов Аԥсны иҟаиҵаз иусумҭақәа рфотоцәыргақәҵа.

Амемориалтә ӷәы аартра арыцхә алхра машәыршақә иҟамлаӡеит. Жьҭаарамза 7 рзы Андреи Соловиов иԥсы ҭазҭгьы ихыҵуан 70 шықәса.  

Андреи Соловиов игәалашәара анаунагӡатәра апроект нагӡан Аԥсны ажуналистцәа Реидгыла ала. Убри аан ацхыраара ҟанаҵеит Аҟәа ақалақь Ахадареи Аԥсны иҟоу Урыстәыла аус ацуразы Ахаҭарнакреи.

Агәалашәаратә ӷәы аартра  ацеремониа рхы аладырхәит Аҳәынҭқарра Ахада ихаҭыԥуаҩ  Бадра Гәынба, ашәарҭадара Ахеилак амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамба, Аԥсны иҟоу Урыстәылатәи Афедерациа Ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин, ТАСС  арегионалтә жәабжьқәа рредакциа анапхгаҩы Андреи Цицинов, Аԥсны иҟоу Урыстәыла аус ацуразы Ахаҭарнакра  анапхгаҩы Дмитри Федотов, Аҟәа ақалақь ахыда ихаҭыԥуаҩ Авҭандил Сурманиӡе, ауаажәларра рхаҭарнакцәа, ажурналистцәа.

Амитинг ааиртит Аԥсны ажурналистцәа Реидгыла ахантәаҩы Руслан Ҳашыг.  Уи еизаз зегьы, Аԥсны Афырхаҵа, афотокорреспондент Андреи Соловиов  игәалашәара иазку аусмҩаԥгатәқәа зхы алазырхәыз, иара убас амемориалтә ӷәы ашьақәыргылара азы аидеиа анагӡараҿы ацхыраара ҟазҵаз зегьы иҭабуп ҳәа реиҳәеит.

«Ари иҳаҩсыз жәамш рыла аҩбатәи усмҩаԥгатәуп. Андреи Соловиов иԥсра амш мышкы шагыз, цәыббрамза  26 рзы, Арратә Ахьӡ-Аԥша амузеи аҿы ҳара имҩаԥаагеит абри афотоцәыргақәҵеи агәалашәара ахәылԥази.  Аибашьраан уи дызбахьаз, иҿцәажәахьаз зегьы иара идҳәалаз аҭоурыхқәа еиҭарҳәон», - ҳәа иҳәеит Аԥсны ажурналистцәа Реидгыла ахантәаҩы Руслан Ҳашыг.

Адреи Соловиов дшыргәалашәо атәы еиҭарҳәеит ашәарҭадара Ахеилак амаӡаныҟәгаҩ Сергеи Шамбеи арратә оператор Гарри Арсҭааи.

Сергеи Шамба ИТАР-ТАСС афотокоррепондент иҭахара асакралтә ҟазшьа аман ҳәа иазгәеиҭеит. Уи ашьҭахь сааҭк мҵыҵкәан абылра иаҿыз аминистрцәа Реилазаара ахыбра иахашәыршәырит Аԥсны абираҟ.

Аҟәа. Жьҭаарамза 7, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа ақалақь, Наӡаӡе амҩала, ԥыхьатәи аҭаҭынтә фабрика  иахьаҵанакуа, атәыла аҩныҵҟатәи аусқәа Рминистрра аекономикатә шәарҭадареи акоррупциа аҿагылареи рзы Аусбарҭа аусзуҩцәа  Аҳәынҭстандарт аусзуҩцәа рыцны аоператив-профилактикатә усмҩаԥгатәқәа рымҩаԥгараан аус зуаз амаининг-ферма рыԥшааит.

Афымцацәаҳәақәа ирҿакын акриптовалиута арҳара иазку 146 аппарат. Изакәанымкәа ахархәара зауаз афымцамч амчхара 292 кВт/с. рҟынӡа инаӡоит

Иарбоу аиқәыршәагақәа рыԥшәма, Гәдоуҭа араион Жәандәрыԥшь ақыҭан инхо  Аршба Таир Владимир иԥа иганахьала административтә зинеилагара азы аԥкаанҵа еиқәыршәоуп. Акриптовалиута арҳара иазку аппаратқәа рымхра мҩаԥгоуп.  Урҭ аамҭалатәи ашьҭаҵарҭахь инагоуп.

Аҟәа. Жьҭаарамза 9, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны атуризм аминистр Ҭеимураз Хишба Амилаҭтә туристтә еилазаара атрансферқәа рныҟәцаҩцәа Гагра араион аҿы аԥсабаратә рыцҳара аныҟала аамҭазы атранспорттә еиқәыршәара ахьалдыршаз азы аџьшьаратә шәҟәқәа ранеишьеит.

Аҟәа. Жьҭаарамза 9, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны иҟоу Урыстәыла аус ацуразы Ахаҭарнакра ажурналист ҿарацәа рконкурс «Взгляд - 2023» алахәхаразы азыҳәамҭақәа рыдкылара иалагеит.

Аконкурс рхы аладырхәыр рылшоит: 

– аконкурс алахәхаразы азыҳәамҭа алаҵара аамҭазы 18 шықәса зхыҵхьоу ахаҿқәа; 

– ареспубликатә акьыԥхьтә ҭыжьымҭақәа, аинтернет амассатә информациа ахархәагақәа, аинформациатә агентрақәа рҿы аус зуа ажурналистцәа, аблогерцәа, афотокорреспондентцәа, иара убас апрофильтә ҵараиурҭақәа рыстудентцәеи егьырҭ акатегориақәа ирыҵанакуа   атәылауааи;

Аконкурс ахь ирыдыркылоит 2023 шықәсазы ареспубликатә ҭыжьымҭақәа, амассатә информациа ахархәагақәа ринтернет-саитқәа, мамзаргьы аинформациатә агентрақәа рҿы икьыԥхьыз аусумҭақәа, 2023 шықәсазы иҟаҵаз аблогқәа рматериалқәа, иара убас икьыԥхьымызгьы уахь иналаҵаны.

Аҟәа. Жьҭаарамза 9, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Еицырдыруа асахьаркыатә фильм «Миллионк аӷьычразы иҟаҵатәузеи» афырхацәа аԥсышәала ицәажәараны иҟоуп.   

«Ҳара ҩ-сериак змоу аԥштәы змоу асахьаркыратә фильм «Миллионк аӷьычразы иҟаҵатәузеи» адублиаж аҟаҵара хҳаркәшеит.  Афильм аҿы арольқәа рыбжьы ахырҵеит С. Ҷанба ихьӡ зху Аԥсуа драматә театр актиорцәеи Аҿартә театр актиорцәеи – Роман Сабуа, Адгәыр Џьениа, Фрида Леиба, Гарик Аџьынџьал, уҳәа егьырҭгьы», –  ҳәа Аԥсныпресс акорреспондент диҿцәажо иҳәеит акинорежиссиор Виачеслав Аблоҭиа.

Уажәы асериарацәазмоу амультипликациатә фильм «Лео и Тиг» адублиаж иадҳәалоу аусура мҩаԥысуеит. Уи рхы аладырхәуеит 14-ҩык  актиорцәа. Аԥсышәала атекст еиҭеигоит Виачеслав Аблоҭиа, аматериал аредакциа ҟалҵоит Гәында Кәыҵниа.   

«Миллионк  аӷьычразы иҟаҵатәузеи» - арежиссиор Уилиам Уаилер икомедиатә фильм ауп.  Ароль хадақәа нарыгӡоит  – Одри Хепберни Питер О'Тули. Афильм ҭыхын 1966 шықәсазы акинокомпаниа  World Wide Productions (ЕАА) аҿы.

«Лео и Тиг» — урыстәылатәи анимациатә ахәыҷтәы сериал ауп. Уи аԥҵан анимациатә студиа «Паровоз» аҿы.

Аҟәа. Жьҭаарамза 7, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Урыстәылатәи Афедерациа аҳҭнықалақь ахь иусуратә ҭаара аҳәаақәа ирҭагӡаны, Москва еиуеиԥшым аҵараиурҭақәа рыҟны аҵара зҵо астудентцәа дырԥылеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада ипресс-маҵзура.

Ахада-иотель аконференц-зал аҟны имҩаԥысуаз аиԥыларахь иааит 150 инарзынаԥшуа астудентцәа. Аиԥылара аартуа, Аслан Бжьаниа иазгәе итеит, астудентцәа Урыстәыла аҳҭнықалақь аҟны Аԥсны Аҳәынҭқарра хаҭарнакра шазыруа, дара рҵараҟны ирымоу алҵшәақәеи аихьӡарақәеи рыла Аԥсназы агәаанагара шышьақәгыло.   «Иахьа Москва әара ихьыԥшым, исуверентәу аҳәынҭқарра хаҭарнакра азыжәуеит. Аԥсуа жәлар хаҭарнакра рзыжәуеит. Аҵара шышәҵо, шәхымҩаԥгашьа зеиԥшрахо еиԥш, қәҿиарақәас ишәымоу иаҿырԥшны ишьақәгылоит акырџьара ҳапсадгьыл – Аԥсна аганахьала ирымоу азыҟазаашьа. Иреиӷьу урыстәылатәи аҵараиурҭақәа рыҟны аҵара ахьышәҵо шәара адырра ҵаулақәа шәоуеит, урҭ аҩныҟа шәаныхынҳәлак, Аԥсны аҿиараҟны хархәара роуеит.

Анаҩс, Ахада аҳәынҭқарра аргылараҟны ихадоу ахырхарҭақәа дрылацәажәеит. Аԥсны аҭоурых иааркьаҿны дналацәажәаны, Аслан Бжьани астудентцәа акырӡа зҵазкуа азҵаара – аԥсуа ҳәынҭқарра аҵакы иазхьаирԥшит.ь «Акыр иаԥсоу астудентцәа! Иахьа уажәраанӡа ҳҿаԥхьа иқәгылоуп аҵак ду змоу азҵаара, уи аҭак ҳара зегьы аӡәа-ӡәала ҳхымҩаԥгашьа ҳәаақәнаҵоит, актәи акурс астудент инаиркны ахада иҟынӡа: изаҳҭахуи ҳара аҳәынҭқарра абриаҟара ахҭынҵаны? Аҭак аҟаҵара агьымариоуп иагьыуадаҩуп – аҳәынҭқарра аԥсуа милаҭ, аԥсуа жәлар аиқәырхара, аҿиара алзыршо мыругоуп. Ари ҳара ҳаҩноуп. Аҩны змам итәы еилкаауп», - иҳәеит Ахада.

Аҳәынҭқарра ахада иара убас иазгәеиҭеит ҳазҭагылоу ҳаамҭазы иҟоу иглобалтәу адунеишьақәгылашьаан аҳәынҭқарратә ргылара апроцесс ахьынӡауадаҩу.

«Аԥсны апостсоветтә наӡааӡараҟны аԥыхра аполитика раԥхьа изнырыз атәылақәа ируакуп – ари ҳтәыла ЕАР алахәцәа рсиаҟны ианыҟам, адоментә хатәы хьӡи аҭелтә коди анамам,  абанктәи, аҳазалхратәи, авиациатәи кодқәеи уҳәа убас егьырҭгьы аҳәынҭқаррабжьаратәи аекономикатәи усеицура ирласны амҩаԥгара алзыршо, насгьы изырманшәало, ахарџьқәа еиҳа изырмаҷуа анамам. Аха ҳара иҟам амеханизмқәа рыхәҭак архынҳәра ҳалшеит иҳадгыло, ҳаиашьаратә Урыстәыла алшарақәа ҳацырхырааны» - иҳәеит Аслан Бжьаниа.

Аҳәынҭқарра Ахада астудентцәа ирзеиҭеиҳәеит аҳәынҭқарратә ргылара стратегиа алхра методикас иҟоу, ҷыдала, иаҵшьны иҳәеит зеиҭашьақәыргылара алымшо ахархәагақәа реиқәырхара иамоу аҵакы, ауаатәҩсатә капитал аҿиара аԥыжәара шамоу атәы.

Аслан Бжьаниа астудентцәа адырра риҭеит аҳәынҭқарратә аппарат аусура ахаҭабзиара аиӷьтәра шаҭаху, иара аусура ахырхарҭа амилаҭтә економикеи, аинвесторцәеи, ауаажәларреи рмаҵзура иадҳәалазар шакәу. Убри аан, Ахада игәаанагарала, аҳәынҭқарра аргылараҿы ахадаратә ҭыԥ ааннакылоит аԥсуа жәлар иуникалтәу рҷыдарақәа.

Аҟәа. Жьҭаарамза 7, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Аслан Бжьаниа Урыстәылатәи Афедерациа аҳҭнықалақь ахь иусуратә ҭаара аҳәаақәа ирҭагӡаны, Москва еиуеиԥшым аҵараиурҭақәа рыҟны аҵара зҵо астудентцәа дырԥылеит, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада ипресс-маҵзура.

Ахада-иотель аконференц-зал аҟны имҩаԥысуаз аиԥыларахь иааит 150 инарзынаԥшуа астудентцәа. Аиԥылара аартуа, Аслан Бжьаниа иазгәе итеит, астудентцәа Урыстәыла аҳҭнықалақь аҟны Аԥсны Аҳәынҭқарра хаҭарнакра шазыруа, дара рҵараҟны ирымоу алҵшәақәеи аихьӡарақәеи рыла Аԥсназы агәаанагара шышьақәгыло.   «Иахьа Москва әара ихьыԥшым, исуверентәу аҳәынҭқарра хаҭарнакра азыжәуеит. Аԥсуа жәлар хаҭарнакра рзыжәуеит. Аҵара шышәҵо, шәхымҩаԥгашьа зеиԥшрахо еиԥш, қәҿиарақәас ишәымоу иаҿырԥшны ишьақәгылоит акырџьара ҳапсадгьыл – Аԥсна аганахьала ирымоу азыҟазаашьа. Иреиӷьу урыстәылатәи аҵараиурҭақәа рыҟны аҵара ахьышәҵо шәара адырра ҵаулақәа шәоуеит, урҭ аҩныҟа шәаныхынҳәлак, Аԥсны аҿиараҟны хархәара роуеит.

Анаҩс, Ахада аҳәынҭқарра аргылараҟны ихадоу ахырхарҭақәа дрылацәажәеит. Аԥсны аҭоурых иааркьаҿны дналацәажәаны, Аслан Бжьани астудентцәа акырӡа зҵазкуа азҵаара – аԥсуа ҳәынҭқарра аҵакы иазхьаирԥшит.ь «Акыр иаԥсоу астудентцәа! Иахьа уажәраанӡа ҳҿаԥхьа иқәгылоуп аҵак ду змоу азҵаара, уи аҭак ҳара зегьы аӡәа-ӡәала ҳхымҩаԥгашьа ҳәаақәнаҵоит, актәи акурс астудент инаиркны ахада иҟынӡа: изаҳҭахуи ҳара аҳәынҭқарра абриаҟара ахҭынҵаны? Аҭак аҟаҵара агьымариоуп иагьыуадаҩуп – аҳәынҭқарра аԥсуа милаҭ, аԥсуа жәлар аиқәырхара, аҿиара алзыршо мыругоуп. Ари ҳара ҳаҩноуп. Аҩны змам итәы еилкаауп», - иҳәеит Ахада.

Аҳәынҭқарра ахада иара убас иазгәеиҭеит ҳазҭагылоу ҳаамҭазы иҟоу иглобалтәу адунеишьақәгылашьаан аҳәынҭқарратә ргылара апроцесс ахьынӡауадаҩу.

«Аԥсны апостсоветтә наӡааӡараҟны аԥыхра аполитика раԥхьа изнырыз атәылақәа ируакуп – ари ҳтәыла ЕАР алахәцәа рсиаҟны ианыҟам, адоментә хатәы хьӡи аҭелтә коди анамам,  абанктәи, аҳазалхратәи, авиациатәи кодқәеи уҳәа убас егьырҭгьы аҳәынҭқаррабжьаратәи аекономикатәи усеицура ирласны амҩаԥгара алзыршо, насгьы изырманшәало, ахарџьқәа еиҳа изырмаҷуа анамам. Аха ҳара иҟам амеханизмқәа рыхәҭак архынҳәра ҳалшеит иҳадгыло, ҳаиашьаратә Урыстәыла алшарақәа ҳацырхырааны» - иҳәеит Аслан Бжьаниа.

Аҳәынҭқарра Ахада астудентцәа ирзеиҭеиҳәеит аҳәынҭқарратә ргылара стратегиа алхра методикас иҟоу, ҷыдала, иаҵшьны иҳәеит зеиҭашьақәыргылара алымшо ахархәагақәа реиқәырхара иамоу аҵакы, ауаатәҩсатә капитал аҿиара аԥыжәара шамоу атәы.

Аҟәа. Жьҭаарамза 8, 2023 шықәса. Аԥсныпресс.  Бзыԥтәи аипподром аҿы Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Ихраҿа агаразы аҽырыҩрақәа мҩаԥысуеит. Аицлабрақәа рымш апрограмма аҿы иарбоуп 1000, 1200, 1600 (2 ҽырыҩрак), 2000, 2400, 3200 метра рҟынӡа инаӡо адистанциақәа рыла быжь-ҽырыҩрак.

Аҽырыҩрақәа рнаҩс аҽыбӷаҟазацәа ахәаԥшцәа иддырбоит аҽылашьапылампыли аҵәеигәыдҵареи реиԥш иҟоу аҽыспорттә еиндаҭларақәа рҿы рҟазара.

Аҟәа. Жьҭаарамза 6, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны адәныҟатәи аусқәа рминистрра Шьамтәылатәи Арабтә республика адәныҟатәи аусқәа рминистрра ахьӡала Хомс ақалақь аҿы имҩаԥгаз атеррористтә жәылара инадҳәаланы адашшылара ҟанаҵеит.

Адашшылараҟны иаҳәоит:

«Аԥсны адәныҟатәи аусқәа рминистрра ақәыӡбоит Хомс ақалақь аҿы арратә коллеџь иазырхаз атеррористтә акт. Гәалсра дула ирыдашшылоит Шьамтәылатәи Арабтә республика аиҳабыра, ажәлар, иҭахаз рыуацәеи рҭынхацәеи. Ахәрақәа змоу иаарласны агәабзиара рзеиӷьаҳшьоит», - ҳәа иаҳәоит адышшыларатә шәҟәы аҿы.

Аҟәа. Жьҭаармза 9, 2023 шықәса. Аԥсныпресс. Аҿытә спорт азы «Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Ихраҿа» агаразы атурнир мҩаԥысит жьҭаарамза 8 рзы Бзыԥтәи аипподром аҿы.

Аҽыбӷаҟазацәа  еиуеиԥшым адистанциақәа рҿы быжь-еиԥхныҩларак мҩаԥыргеит, иара убас аҵәеигыдҵара, аҽытә шьапылампыл, уҳәа аицлабрақәа мҩаԥган, ҳәа адырра ҟанаҵоит аҿари аспорти русқәа рзы Аҳәынҭқарратә Еилакы.

Аусмҩаԥгатә 1992-1993 шш. Аԥсны жәлар Рџьынџьтәылатәи еибашьра аҿы иҭахаз аҽытә спорт аспортсменцәа Рмемориал амҵан ашәҭ шьыҵәрақәа рышьҭаҵарала  иалагеит.  

1000 метрак рҟынӡа инаӡоз адистанциала аиԥхныҩлараҿы ҩы-шықәса зхыҵуа, ашьацқьа злоу, Аԥсны ииз аҽыҩқәа рыбжьара, Асовет Еидгыла аспорт азҟаза Иури Бараҭелиа игәалашәара азы аԥхьахә агаразы аицлабраҿы раԥхьа иааит  аҽыбӷаҟаза Михаил Симанкин дзықәтәаз «Принцесса» ҳәа ахьӡ ҷыда змоу аҽыҩ.  Аҽы аԥшәма – Ахиллес Ашәба; аҩбатәи аҭыԥ ааннакылеит аҽыбӷаҟаза Ҭемыр Чхабелиа дзықәтәаз, «Виторгана» ҳәа ахьӡ ҷыда змоу аҽыҩ.  Аҽы аԥшәма – Дауҭ Дасаниа. Ахԥатәи аҭыԥ ааннакылеит аҽыбӷаҟаза Иури Озган дзықәтәаз, «Терс» ҳәа ахьӡ ҷыда змоу аҽыҩ. Уи аԥшәма – Ахра Нодиа.

Аԥхьахәтә фонд – 100 нызықь мааҭ.

1200 метра рҟынӡа инаӡо адистанциала аиԥхныҩлараҿы  ҩы-шықәса зхыҵуа, ашьацқьа злоу, Аԥсны ииз аҽыҩқәа рыбжьара, Аԥсны иҟоу Урыстәылатәи Афедерациа Ацҳаражәҳәаҩ Михаил Шургалин Иаԥхьахә агаразы аицлабраҿы зегьы раԥхьа иааит аҽыбӷаҟаза Иури Озган дзықәтәаз, «Аԥсила» ҳәа ахьӡ ҷыда змоу аҽыҩ, аԥшәма –Ҭенгиз Ԥлиа; аҩбатәи аҭыԥ ааннакылеит аҽыҩӷаҟаза Џьубеи Аҩӡба дзықәтәаз «Родина» ҳәа ахьӡ ҷыда змоу аҽыҩ, аԥшәма – Беслан Барганџьиа; ахԥатәи аҭыԥ аннакылеит аҽыбӷаҟаза Витали Агрба дзықәтәаз, «Валда» ҳәа ахьӡ ҷыда змоу аҽыҩ, аԥшәма – Ислам Арӡынба.

Аԥхьахәтә  фонд – 150 нызықь мааҭ.