Аҟәа. Лаҵарамза 13, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Арежиссиор Ибрагим Ҷкадуа идокументалтә фильм аӡыргара мҩаԥысит Аҟәа ақалақь, В.Г.Арӡынба ихьӡ зху Арратә Ахьӡ-Аԥша амузеи аҿы.

Афильм аҭыхраҿы адгылара ҟанаҵеит Ареспублика Аԥсны Раԥхьатәи Ахада В.Г.Арӡынба ихьӡ зху Афонд.

Арежиссиор Ибрагим Ҷкадуа, афильм азы атема алхра имариамыз хыдҵаны иҟалеит ҳәа иазгәеиҭеит.

«Сара сгәы иҭаскит еицырдыруаз аҵарауаҩ Владислав Арӡынба иаалырҟьаны аполитикаҿы ицәырҵра аамҭахәҭа сыхшыҩ азысышьҭырц. Аҭагылазаашьақәа убас ишаьақәгылеит, иара иналукааша политик дуны дҟалеит, анаҩс Аҳәынҭқарра Ахадас, адҵаҟаҵаҩ хадас», – ҳәа иҳәеит Ибрагим  Ҷкадуа.

Аҟәа. Лаҵарамза 13, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Иҟалаз амшцәгьа иахҟьаны Ҭҟәарчал араион аҿы ицәырҵыз апроблемақәа рыӡбаразы ҳамчқәеи ҳалшарақәеи зегьы азаҳкуеит, ҳәа Ҭҟәарчал аинспекциатә ҭаара аихшьаалақәа ҟаҵо иҳәеит Аҳәынҭқарра Ахада Бадра Гәынба.

«Иҵысыз аԥшацәгьа иахҟьаны Ҭҟәарчал ақалақь аҿы ауадарацәа змоу аҩнеихагылалақәак рхыбрақәа рыхнахит. Оперативла ақалақь ауааԥсыра ацхыраара рыҭара, ауадақәа аӡы рыҩнамдарц азы излауа ала ирласны ахыбрақәа реиҭашьақәыргылара азы адҵа ҟаҵан.

Аҟәа. Лаҵарамза 13, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Гәынба Бадреи Ахада Ихаҭыԥуаҩ Бигәаа Беслани иахьа Тҟәарчал ақалақь иаҭааит. Аҳәынҭқарра анапхгаҩцәа ақалақь иаҭааит ҩы-мчыбжьа раԥхьа иҟалаз   аԥша бааԥс ахҟьа-ԥҟьақәа раԥыхра шымҩаԥысуа агәаҭаразы.

Аҳәынҭқарра Ахада Ҭҟәарчала араион Ахадара ахыбраҿы ҩы-мчыбжьа раԥхьа иҟалаз   аԥша бааԥс ахҟьа-ԥҟьақәа раԥыхра иадҳәалоу азҵаарақәа рзы аилатәара мҩаԥигоит.   Лаҵарамза 1 – 2 ауха Ҭҟәарчал ақалақь аҿы аԥшасра ӷәӷәа ҟалеит.  

Аҟәа. Лаҵарамза 12, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Лаҵарамза 12, Баграт Шьынқәба иира Амш аҽны, Аԥснытәи аҳәынҭқарратә Университет аҿы иара ихьӡ зху аԥсуа бызшәа аҿиара Афонд апроект ҿыц – аԥсуа бызшәа ацифратә бжьыхаҵара аӡыргара мҩаԥысит.

Апроект  аԥсуа бызшәа абжьытә технологиақәа, ацҵақәеи аиҭагагақәеи ралагалара иазырхоуп.

Ари апроект аԥсуа бызшәа ацифратә еилазаара ахь аамҭарацәа зҵазкуа аинтеграциа ацҵара иазкуп. Хәы-шықәса инареиҳаны имҩаԥысуаз аҽадцалара зҭахыз аусура иалҵшәаны акыр зҵазкуаз алшҵшәа аарԥшхеит: 2024 шықәсазы аԥсуа бызшәа  Google Translate иалагалахеит.

Апроект ҿыц ахықәкы хада — аплатформа Common Voice ахархәарала  аԥсуа бызшәала ацәажәашьҭыбжь аудиоҭаҩрақәа иаарту абаза аԥҵара.  Уи ҳаԥхьаҟа иалнаршоит анеироҳақәеи еиуеиԥшым абжьытә цхыраагӡақәеи аԥсышәала рацәажәара, насгьы урҭ аԥсышәала аҭак ҟарҵо аҟаҵара.

Аҟәа. Лаҵарамза 10, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа ақалақь аҿы имҩаԥысит аҳәсеи ахацәеи ркомандақәа рыбжьара Аԥсны амилаҭтә напылампылтә чемпионатқәа рхыркәшара иазкыз аныҳәатә усмҩаԥгатә, ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны аҿари аспорти русқәа рзы Аҳәынҭқарратә Еилакы.

Ахацәа ркомандақәа рыбжьароа аиааира агеит Пицундатәи акоманда «Кьиараз» (азыҟаҵаҩ Алеқсандр Арамиан). Аҩбатәи аҭыԥ агеит аҟәатәи «Спартак» (азыҟаҵаҩ Олег Лакрба), ахԥатәи аҭыԥ   – акоманда «Аҟәа («Сухум») (азыҟаҵаҩ  Зураб Маргиа).

Аҟәа. Лаҵарамза 10, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа ақалақь апрокуратура Аԥсны Аҳәынҭқарра Ашьаустә Закәанеидкыла ахәҭаҷ 217, ахәҭа 2, ахәҭаҷ  99, ахәҭа 2, апунктқәа «е», «ж» рыла иазԥхьагәаҭоу ацәгьоурақәа рҟазшьақәа рыла,  Аҩӡба Гарри ишьра инамаданы ашьаусеилыргара хацнаркит,  ҳәа адырра ҟанаҵоит Аԥсны апрокуратура Хада апресс-маҵзура.

Аҟәа. Лаҵарамза 12, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны ақыҭанхамҩа аминистрра ақыҭанхамҩа аҿиара ахықәкытә программа «Ақыҭанхамҩа аҿиара–2025» ала инагӡахо апроектқәа рыҭҵааразы аспециалистцәа русуратә гәыԥқәа аԥнаҵеит. Аекспертцәа апроектқәа ахәшьара рырҭоит араионқәа рыла.

2025 шықәсазы ақыҭанхамҩа аҿиаразы апрограмма анагӡаразы ареспубликатә биуџьеҭ аҟынтәи иазоужьхоит 150 млн. мааҭ.

Аҟәа. Лаҵарамза 12, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Аҟәа, Аԥсны Иреиҳаӡоу аӡбарҭа аҿы иаатит III Жәларбжьаратәи анаука-практикатә конференциа «Ареспублика Аԥсны аҿы аиашаӡбара».  

Аконференциа рхы аладырхәуеит  аӡбаҩцәа, аҳәынҭқарратә усбарҭақәа, азинхьчаратә еиҿкаарақәа рхаҭарнакцәа, аҵараиурҭақәа рырҵаҩцәа, аҵарауааи Аԥсни Урыстәылеи рҟынтәи аус зуа аспециалистцәеи.

Аҟәа. Лаҵарамза 12, 2025 шықәса. Аԥсныпресс.  Лаҵарамза 12 рзы Аԥсни Адыгееи Жәлар рпоет, «Ахьӡ-Аԥша» аорден  I аҩаӡара акавалер Баграт Уасил-иԥа Шьынқәба диижьҭеи 108 шықәса (даҵарамза 12, 1917 ш. – жәабранмза 25, 2004 ш.). ҵуеит.

Иахьа Аҟәа ақалақь, апоет, ашәҟәыҩҩы Баграт Шьынқәба ихьӡ зху апарк аҿы игылоу ибаҟа амҵан ашәҭ шьыҵәрақәа шьҭарҵеит атәыла ахадара, аинтеллигенциа, ашколхәыҷқәа.

Баграт Шьынқәба ҳаҭырла дыргәаладыршәарц арахь иааит Аҳәынҭқарра Ахада ихаҭыԥуҩ Беслан Бигәаа, аԥыза-министр Владимир Делба, Жәлар Реизара-Апарламент Аиҳабы Лаша Ашәба, Аҳәынҭқарра Ахада Иусбарҭа анапхгаҩы Беслан Ешба, арҿиаратәи анаукатәи аинтеллигенцита ахаҭарнакцәа, Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла, ашәҟәхыҩҩцәа Рассоциациа алахәылацәа, апоет иуацәеи иҭахцәеи, аҟәатәи ашколқәа рҵаҩцәа. 

«Алитературатә критикцәа Баграт Уасил-иԥа "аԥсуа Пушкин" ҳәа ишьҭоуп. Баграт иаҳзынижьыз арҿиаратә беиара иаҳнаҭоит азин "Баграт Шьынқәба иепоха" ҳәа ҳҳәартә еиԥш. Иара инапы иҵигоз зегьы шедеврхон. Ирҿиарала Баграт Уасил-иԥа Шьынқәба аԥсуа литература аҩаӡара шьҭихуеит, уи ӡыригоит, ажәеи ахшыҩҵаки арифмеи ргармониа аԥҵо.  Шьынқәба ила иалагоит аԥснытәи алитературатә ренессанс. 60-тәи ашықәсқәа рзы Баграт Шьынқәба иҭижьит ажәеинраалақәа реизга  «Аԥхын» («Лето»), уи аҭҵааратә литература аҿы аԥсуа поезиа ареформа аетап ҳәа иашьҭоуп. Баграт Шьынқәба аԥсуа поезиа акыр ирбеет, иажәеинраалоу ароманқәа рахь аинтересс аиҭарҿиара илшеит», – ҳәа агәалашәаратә митинг аҿы дықәгыло иазгәеиҭеит ашәҟәыҩҩы, афилологиатә наукақәа рдоктор Владимир Занҭариа.

Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Реидгыла ахантәаҩы Вахтанг Абхазоу, Баграт Шьынқәба  иԥсҭазаара зегьы аԥсуа жәлари алитературеи иазикит ҳәа иазгәеиҭеит:

«Баграт Шьынқәба иԥсҭазаара зегьы аԥсуа жәлар рымаҵ аура иазикит, уи иаԥиҵаз арҿиамҭақәа иԥсы шҭазгьы иара илитературатә баҟаны иҟалеит. Иара ирҿиамҭақәа зеиӷьаҟам ала ирныԥшуеит ажәлар рлахьынҵа, уи акультура, аԥсуара. Баграт Шьынқәба аиҭарҿиара илшеит аԥсуа литература, уи адунеитә ҩаӡара ахь ишьҭихит.  Еицырдыруа ароман «Ацынҵәарах» аҿы иара зыԥсадгьыл ааныжьны ихҵәаны атәым дгьыл ахь имцар ада ԥсыхәа змауз аублаа рхьааи ргәырҩеи ааирԥшит.  Уи асахьаркыратә хаҿсахьақәа рыла амҳаџьырра атрагедиа анализ аҟаҵара аҽазышәарақәа иреиуоуп. Баграт Шьынқәба ари арҿиамҭаҿы иааирԥшыз адраматә хҭысқәа реалла иҟаз ауаа ргәалашәарақәа, иҵабыргу аҭоурыхтә усшәҟәқәа рыла ишьаҭаркуп», – ҳәа иҳәеит Вахтанг Абхазоу.

Аҟәа. Лаҵарамза 12, 2025 шықәса. Аԥсныпресс. Аԥсны агәылацәа зегьы, Қырҭтәылагьы уахь иналаҵаны, ҭынч, иҭышәынтәаланы аизыҟазаашьақәа рыбжьаҵара иадгылоит, аха ихьыԥшым аҳәынҭқарра астатус аманы, ҳәа РИА Новости аинтервиу аҭо иазгәеиҭеит Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада Бадра Гәынба.  

«Ҳара ҳзы ихадоу – ҳгәылацәа зегьы, Қырҭтәылагьы уахь иналаҵаны, ҭынч, иҭышәынтәаланы рыцынхара. Аха убри аан, Қырҭтәылеи ҳареи агәылеимабзиаратә еизыҟазаашьақәа рыбжьаҵаразы уи анапхгара хымԥада еилыркаароуп рҿаԥхьа ишгылоу ихьыԥшым аҳәынҭқарра», – ҳәа иҳәеит Бадра Гәынба.